Thứ Năm, 21 tháng 9, 2023

 

TRUNG THU

Mỗ, năm nay đang ở tuổi bát thập (80),  nho nhã gọi là tuổi  hồi nhi. Sắp đến tết trung thu rồi, mồ ngồi trước computer tự nhiên hoài cổ, nhớ lại tết trung thu thời ấu thơ.

Trung thu trăng sáng như gương, Bác ngồi ngắn cảnh nhớ thương nhi đồng.(BÁC HÔ ), mỗi lần trug thu đến, mỗ đều được nghe các cháu nhi đồng hát. Các cụ tuổi cao trong hoàn cảnh, đều có tâm trạng như thế cũng vui. Trung thu là giữa mùa thu, gọi là tết hoa đăng, tết của tuổi thơ, trăng tròn và đẹp như cái mâm con,  có chú cuội ngồi gôc cây đa. Dưới ánh trăng rằm, trẻ thơ  đi dọc làng rước đèn,  múa sư tử, chào đón, mời chú cuội và chi Hăng xuống vui liên hoan,  rẽ vào các nhà giầu xin tiền làm quỹ, xin bánh kẹo, về sân đình làng, vui liên hoan, xem múa rối, múa rồng,  múa sư tử... Khi vui liên hoan xong,  về nhà ngồi sân cả đêm trước mâm hoa quả và bánh trái,  có thờ ông tiến sĩ giấy, trên có treo đèn kéo quân. Ngồi nhìn mâm cỗ trung thu, ngắm trăng, cất cao tiếng hát:

“Ánh trăng trắng ngà,

Có cây đa to, có chú cuội già

Ôm một bối mơ

Cuội ơi! Ta nói mày nghe.

Ở trên cung ấy làm chi, xuống đây liên hoan,

Với chú dế mèn, hát vang trong đêm. Hát xẩm không tiền”

Mặc dù tuổi cao rồi,  để  bớt lú lẫn mỗ ngồi đọc và viết bài đồng dao này, hồi nhỏ  vui hát dưới ánh trăng thu. 

          Đêm trung thu hai năm trước đều mưa, không có trăng, năm nay trăng không biết có đẹp không , nhưng bây giờ trăng thu, đêm hoa đăng  có ý nghĩa gì đâu. Ánh điện sáng trưng sáng hơn cả "gương chị Hiền", che lấp cả hoa đăng trên bầu trời. Các cháu không cần ngắm trăng, ngồi ở nhà dưới ánh điện nhậu bánh trung thu và ngắm đồ chơi  bằng nhựa Tầu, nhựa Thái, vui mắt, sướng cái miệng. Hồi mỗ còn nhỏ,  đồ chơi trung thu bằng giấy,  có thể mua ở chợ, nhưng thường là tự làm, mang hồn thu.

     Đồ trung thu bây giờ khác  xưa. Bánh trung thu do các xí nghiệp  chuyên sản xuất  rất “hoành tá tràng”! không phải chỉ bán cho các cháu vui chơi mà còn bán… đễ, biếu, tặng, có chiếc bánh tiền triệu, dát vàng, các cháu không ham …,biếu tặng ai, nhưng có “an toàn thực phẩm hay không” độc giả biết tỏng tòng tong. Ôi đêm hoa đăng (15/8 âm lịch), cũng như đêm giao thừa (30 tháng Chạp) đêm trừ tịch nay gần như  mất đi, tâm linh trẻ nhỏ rồi cũng sẽ thay đổi mất thôi. Trung thu trong hoài cổ!   Ôi hỡi ơi!                                               

        

 

Thứ Ba, 19 tháng 9, 2023

 

TIỀN – BẠC, là bác...!

     Sách “Vi Lô Dạ Thoại” thời nhà Thanh, Trung Quốc   (Mỗ mới đọc trên mạng), có ghi: “Vô tài phi bần, vô học nãi vi bần; Vô vị phi tiện, vô sỉ nãi vi tiện;

Nghĩa là: Không có tiền bạc, không phải là nghèo, mà không có học mới là nghèo.   Không có địa vị, không phải là thấp hèn, mà không có liêm sỉ mới là thấp hèn.

Cả hai thứ trên Mỗ tôi đều không có trong cả thời công tác và hiện nay nghỉu hưu.(cả cuộc đời),

     Tiền bạc, không có. Nói không có thì không chính xác, nghĩa là không nhiều, ngay cả ví cũng không đầy (dân gian gọi cho vui là lép ví).

     Địa vị dù nhỏ nhất, Mỗ cũng không: À có, một thời làm quyền nhóm trưởng! he…he..! . Địa vị là quyền và chức  trong xã hội và  đời sống, ngày nay  địa vị tạo ra tiền. Nhóm trưởng không thể tạo ra……. cứt khô…

 Trên blog Mỗ tôi đã viết bài “ Nịnh Hót”, có  một  ý, tiền tạo ra chức tước, địa vị,và  ngược lại.  Câu nói cuối cùng trước lúc quan tòa tuyên án tù của một phạm  nhân trong vụ tuyển sinh tội gian lận trước tuyển sinh, phạm   nhân thốt lên một câu: “Ai cũng gù, thẳng lưng sẽ thành khuyết tật”.”rất hay gần chính xác  ! 

     Xã hội ngày nay  nhiều người dân, kẻ cả cán bộ có chức, có quyền “vĩ đại” đều tâm huyết “Tiền là tiên là phật, là sức bật của tuổi trẻ, là  sức khỏe của tuổi gia, là cái đà của danh vọng, là cái lọng để che thân, là cán cân của công lý,…” Câu chốt cuối cùng: Tiền là hết ý ! Đây là một câu văn hay nói về tiền tài. Nhưng với Mỗ thì ngược lại  “ tiền là bạc. Đối với dân “tiền là tệ”. Đây mới là hết ý…!         

 

                                                 M Ố T & Mót

(mode- model-modus)

,..Gọi là “mốt”  phiên âm theo tiêng Pháp. Tiếng Anh gọi là “Model", cũng như tiếng Pháp, đều bắt nguồn từ tiếng Latinh "modus", có nghĩa là “cách thức, phương pháp, quy tắc, mức độ chuẩn mực chung  được công nhận tức thời nhưng dễ thay đổi.” Mốt chỉ nói thời trang, cách ăn mặc là không chin hs xác !

Cách hiểu của ta cũng có nét na ná giống như định nghĩa chung.

Nhưng ở Viêt nam, khái niệm “mốt” không đơn giản chỉ có thời trang. Phạm vi mốt rất rộng, nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội, từ sinh hoạt, chơi bời, ăn uống, đồ dùng sinh hoạt đến tâm linh. Riêng về  thời trang thì thấy rõ nét nhất. váy ngắn, quần đùi, áo hở ngực. Môt chuyện vui: Nhiều  thanh niên trẻ (cả nam lẫn nữ) khoái mặc quần bò sờn rách thủng  đầu gối, gấu quần chó đớp rách lởm chởm,  tưởng các cháu thiếu tiền, nhà nghèo phải mặc quần rách. Không phải nghèo đâu mà do phong trào khoái hợp “thời”, một số cửa hàng thời trang xịn cũng phơi bán quần rách đầu gối, giá lại  cao nữa chứ, mà  giới trẻ lại tìm  mua nhiều. Có những bạn trẻ có quần bó lành lặn mới, lại dùng giấy ráp mài cọ cho mòn, bạc. Nếu tinh ý một chút, các xếp bự đi hội nghị mặc comple cũng thế.  

Trong mọi lĩnh vực, lĩnh vực nào cũng có mốt, đám cưới, thiếp cưới, mừng thọ, hội làng, xây cổng làng, xây  đình chùa cũng mốt, ôtô, xe máy, điện thoại mobifone. Học hàm, học vị,  bằng cấp thật (giả) cũng là mốt thời đại, Thân thể xăm  rồng phượng đầy người, hết chân tay, cả chõ kín, đầu chọc, tóc nhuộm đó, vàng, nâu, kính trắng mặc dù không cận hoặc viễn…(còn nhiều nữa)… Tất đều là mốt. Giầu nghèo đều háo hức “mốt”, giâu thì khoe sang, nhiều tiền; nghèo thì đua đòi mốt để khỏi bị thiên hạ coi thường.  Mốt là một nguyên nhân nẩy sinh ra rất nhiều tệ nạn xã hội như cờ bạc, trộm cắp, cướp, hụi, loạn xã hội,…mất tình cảm bạn bè, thâm chí tình máu mủ. Nhà nước, các cơ quan từ nhỏ đến to, từ thấp đến cao đều thích mốt, mốt thì nhiều đấy không thể kể hết, xin đố độc giả kể hết các loại mốt thời nay. (Điện thoại di động)

 “Mốt” xin bạn đọc bỏ bớt đi dấu mũ (^) để thành mót thì hay hơn.. .Mốt (mót) cũng chỉ là đỏng đảnh có thời hạn.

        Còn những người, nói chính xác,  là những người có văn hóa, thì không thích mốt, sống  khác, tránh xa, kệ xác, có cách sống riêng, không thích khen, chê, thâm chí còn xấu hổ ngại ngùng khi sử dụng mốt. Xin kể một chuyện thật 100%: Một người, khi gia đình dọn về nhà mới, ra cửa hàng nội thất định mua một bộ bàn ghế xịn, khắc đú kiểu rồng phượng, anh ta ngắm nghía mãi, tần ngần fhì chị bán hàng nói, đây là bộ ghế theo mốt của tàu, nhiêu người khoái mua,  chắc anh đang tính toán, nhưng tôi khuyên anh, không nên mua. Chỉ mua bộ ghế mây, vừa nhẹ nhàng, dề vận chuyển, lau chùi, giầu, nghèo đều ngồi được, anh ta nghe lời ngay. Anh ta đến cửa hàng bàn đồ nghi thức trang trí cũng định mua  chữ Tâm rất đẹp, chữ vàng trên nền đỏ, do nghệ nhân giỏi nam bộ làm nhưng giá rất cao, quá đắt, anh định bỏ đi thì chị bán hàng nói rất vui, chữ tâm này chỉ bán cho những kẻ giầu nhiều tiền nhưng vô lương tâm. Ồ!  Thế ra ngay cả những người bán hàng cũng không mót, lại còn khuyên người mua hàng chớ có “mót”.