HỌ NGUYỄN
Theo các gia phổ họ Nguyễn và tài liệu “Lược sử họ
Nguyễn tại Việt Nam”, Nguyễn Bặc được coi là bậc tiền thủy tổ họ Nguyễn ở
Việt Nam.
Nguyễn Bặc là ai?
Theo
Từ điển Bách khoa toàn thư Wikiphedia thì Nguyễn Bặc sinh năm 924 –15
tháng 10 , 979 âm lịch là công thần khai quốc nhà
Đinh , cùng với Đinh Điền giúp Đinh Tiên Hoàng đánh dẹp, chấm
dứt loạn 12 sứ quân vào thế
kỷ 10. Theo sách Khâm định Việt sử Thông giám
Cương mục , Nguyễn Bặc là người động Hoa Lư , châu Đại Hoàng, Ninh Bình .
Từ thuở nhỏ, ông đã cùng kết bạn với Đinh Bộ Lĩnh , Đinh Điền , Trịnh
Tú và Lưu Cơ Khi Nam Tấn Vương Ngô Xương Văn tử trận (965), các sứ
quân nổi dậy. Anh em Nguyễn Bặc theo Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp. Theo thần phả, khi
đánh dẹp một sứ quân mạnh là Nguyễn
Siêu , Nguyễn Bồ và Nguyễn Phục cùng 2 tướng khác bị tử
trận. Vạn Thắng Vương liền sai Nguyễn
Bặc, Đinh Điền và Lê Hoàn mang
quân đánh báo thù, kết quả diệt được Nguyễn Siêu (967).
Ngoài
trận đánh Nguyễn Siêu, Nguyễn Bặc đóng góp nhiều công lao trong việc đánh dẹp
các sứ quân, thống nhất toàn quốc dưới tay vua Đinh.
Năm
968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi, tức là Đinh Tiên Hoàng , Nguyễn Bặc được phong
làm Định quốc công (tương đương thủ tướng), Đinh Điền được phong làm ngoại giáp.
Chính sử không nói rõ nhưng các gia phả họ Nguyễn có giải thích thêm rằng:
Nguyễn Bặc làm quốc công, coi việc nội giáp, tức là việc nội chính,
còn Đinh Điền làm ngoại giáp coi
việc bên ngoài.
Sau khi vương
quyền nhà Đinh mà Thái hậu Dương Vân Nga cùng quần thần chuyển giao sang tay họ
Lê, Đinh Điền, Nguyễn Bặc khởi binh đánh Lê Hoàn và cả hai vị khai quốc công
thần này đều tử trận. Nguyễn Bặc có một người con trai cả là Nguyễn Đê ở
lại làm quan cho triều Lê Đại Hành. Cuối đời ông dời cư vào Gia Miêu . Thế
thứ các đời họ Nguyễn ở Gia Miêu từ thế kỷ X sắp xếp như sau: Nguyễn Bặc (tổ) : 1-Nguyễn Đê . 2-Nguyễn Viễn . 3- Nguyễn Phụng . 4- Nguyễn Nộn . 5- Nguyễn Thế Tứ . 6- Nguyễn Hoằng Du .
7- Nguyễn Biện . 8- Nguyễn Sử . 9-Nguyễn Công Duẩn (hay
Chuẩn). 10- Nguyễn Đức Trung .Đình thờ Nguyễn Bặc, Nguyễn Bồ ở Tứ Hiệp - Thanh Trì - Hà Nội - Ảnh: wiki
Gia Miêu là quê gốc của
nhiều dòng họ Nguyễn. Từ xa xưa, nhiều người họ Nguyễn đã từ đây chuyển cư đi
khắp mọi miền đất nước và thành lập những dòng họ rất lớn ở Bắc,
Ghi chú
(1) Viết theo tài liệu Gia phả dòng họ Thái tể
triều Đinh, Định Quốc công Nguyễn Bặc. Bộ thế phả do tiến sĩ Nguyễn Văn Lý
(1795-1868) biên soạn.
Đình
thờ Nguyễn Bặc, Nguyễn Bồ ở Tứ Hiệp - Thanh Trì - Hà Nội - Ảnh: wiki
Chụp cùng với dâu rể ngày ăn hỏi
cháu Ngân
cháu Ngân
