Thứ Ba, 23 tháng 6, 2015


HỌ NGUYỄN

Theo các gia phổ họ Nguyễn và tài liệu “Lược sử họ Nguyễn tại Việt Nam”, Nguyễn Bặc được coi là bậc tiền thủy tổ họ Nguyễn ở Việt Nam.
          Nguyễn Bặc là ai?
Theo Từ điển Bách khoa toàn thư Wikiphedia thì Nguyễn Bặc sinh năm 924   –15 tháng 10  , 979   âm lịch là công thần khai quốc nhà Đinh  , cùng với Đinh Điền giúp Đinh Tiên Hoàng   đánh dẹp, chấm dứt loạn 12 sứ quân   vào thế kỷ 10.  Theo sách Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục  , Nguyễn Bặc là người động Hoa Lư  , châu Đại Hoàng, Ninh Bình  . Từ thuở nhỏ, ông đã cùng kết bạn với Đinh Bộ Lĩnh  , Đinh Điền  , Trịnh Tú   và Lưu Cơ Khi Nam Tấn Vương Ngô Xương Văn   tử trận (965), các sứ quân nổi dậy. Anh em Nguyễn Bặc theo Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp. Theo thần phả, khi đánh dẹp một sứ quân mạnh là Nguyễn Siêu  , Nguyễn Bồ và Nguyễn Phục cùng 2 tướng khác bị tử trận. Vạn Thắng Vương   liền sai Nguyễn Bặc, Đinh Điền   và Lê Hoàn   mang quân đánh báo thù, kết quả diệt được Nguyễn Siêu (967).
Ngoài trận đánh Nguyễn Siêu, Nguyễn Bặc đóng góp nhiều công lao trong việc đánh dẹp các sứ quân, thống nhất toàn quốc dưới tay vua Đinh.
Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh   lên ngôi, tức là Đinh Tiên Hoàng  , Nguyễn Bặc được phong làm Định quốc công (tương đương thủ tướng), Đinh Điền   được phong làm ngoại giáp. Chính sử không nói rõ nhưng các gia phả họ Nguyễn có giải thích thêm rằng: Nguyễn Bặc làm quốc công, coi việc nội giáp, tức là việc nội chính, còn Đinh Điền   làm ngoại giáp coi việc bên ngoài.
 Sau khi vương quyền nhà Đinh mà Thái hậu Dương Vân Nga cùng quần thần chuyển giao sang tay họ Lê, Đinh Điền, Nguyễn Bặc khởi binh đánh Lê Hoàn và cả hai vị khai quốc công thần này đều tử trận. Nguyễn Bặc có một  người con trai cả là Nguyễn Đê ở lại làm quan cho triều Lê Đại Hành. Cuối đời ông dời cư vào Gia Miêu . Thế thứ các đời họ Nguyễn ở Gia Miêu   từ thế kỷ X   sắp xếp như sau: Nguyễn Bặc (tổ)  : 1-Nguyễn Đê  . 2-Nguyễn Viễn  . 3- Nguyễn Phụng  . 4- Nguyễn Nộn  . 5- Nguyễn Thế Tứ  . 6- Nguyễn Hoằng Du  . 7- Nguyễn Biện  . 8- Nguyễn Sử  . 9-Nguyễn Công Duẩn   (hay Chuẩn). 10- Nguyễn Đức Trung  .
                                         Đình thờ Nguyễn Bặc, Nguyễn Bồ ở Tứ Hiệp - Thanh Trì - Hà Nội - Ảnh: wiki
 Gia Miêu là quê gốc của nhiều dòng họ Nguyễn. Từ xa xưa, nhiều người họ Nguyễn đã từ đây chuyển cư đi khắp mọi miền đất nước và thành lập những dòng họ rất lớn ở Bắc, Trung, Nam. Dòng họ ở đây là con cháu Định quốc công Nguyễn Bặc, nhưng từ đầu đời Lê đã tách ra làm ba họ Nguyễn : Họ Nguyễn Đình thờ vị tổ là Bình Ngô khai quốc công thần  Nguyễn Lý. Họ Nguyễn Hữu thờ vị tổ là bình Ngô khai quốc Công thần Nguyễn Công Duẩn. Dòng họ Nguyễn Văn thờ Thịnh Quận công Nguyễn Chữ. Vì họ to và họ xa phải tách ra làm ba họ Nguyễn để con cháu có điều kiện kết hôn với nhau. Trong làng còn có họ Mai là họ ngoại của họ Nguyễn. Từ xa xưa, đình làng Gia Miêu chỉ có thờ bốn vị tiên hiền là tổ của bốn vị tổ họ Nguyễn Hữu, Tổ họ Nguyễn Lý, Tổ họ Nguyễn Văn và Tổ họ Mai. Từ trước 1945, ở Gia Miêu  chỉ có 4 họ trên. Trong thời Nguyễn, không thể có họ nào khác lọt vào sống ở đây. (1)

Ghi chú
(1)   Viết theo tài liệu Gia phả dòng họ Thái tể triều Đinh, Định Quốc công Nguyễn Bặc. Bộ thế phả do tiến sĩ Nguyễn Văn Lý (1795-1868) biên soạn.



                                         Đình thờ Nguyễn Bặc, Nguyễn Bồ ở Tứ Hiệp - Thanh Trì - Hà Nội - Ảnh: wiki






                                                                                                     

       Chụp cùng với dâu rể ngày ăn hỏi
cháu Ngân 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét