NGÁY 1/10, C HÚC M ỪNG CẤC CỤ
Hàng ngày đi bộ thể dục buổi sáng mỗ tôi (Chất) làm quen
được với nhiều vị cao tuổi, cả cụ ông và cụ bà. Mỗ cùng chuyện trò, giao lưu, vừa để mở rộng kiến thức nâng tầm hiểu biết, đồng thời để quên đi cái sự lười biếng...Do tính nhạy cảm, mỗ tôi tự làm một trắc nghiệm nho nhỏ về “sức khỏe của người cao tuổi”. Hầu hết các vị đó trên dưới 80 đều khẳng định, muốn khỏe phải rèn luyện và giữ gìn. Vốn quý nhất của đời người được xếp thứ tự: sức khỏe, trí tuệ, thời gian và ngân sách, trong đó sức khỏe, cả sức khỏe thể lực và sức khỏe tâm thần, vốn quý nhất, phải giữ.
Có một ông bạn, nhưng ông hơn mỗ tới 15 tuổi. Sức khỏe của lão ta mỗ phải gọi bằng "cụ". Nhiều thanh niên thi vật tay với lão đều bị lão dạy cho bài học. Lão "mồ côi" vợ từ những năm U60, có một con trai đang làm tổng giám đốc bự, rất giầu có, nhà cao cửa rộng. Lão “bị” ở trên lầu 5, có đủ tiện nghi, điện thoại để giao tiếp, TV màn hình tinh thể lỏng, đầu đĩa xem giải trí. Bánh kẹo, hoa quả, đồ ăn thức uống đầy tủ lạnh, có cả máy tập thể dục và đấm bóp thư dãn. Nhưng chết một nỗi, cổng bị khóa suốt ngày, Lão ta không đi đâu được, sáng có nhà hàng mang phở đến, trưa tối cơm hộp xịn; lão ít khi được ăn cùng gia đình con cháu. Buồn và chán, lão bỏ về quê ở ngoại ô, sống một mình tại ngôi nhà thờ tổ với một mảnh vườn, ao nho nhỏ. Ngoài lương hưu, lão làm vườn ao chuồng (V-A-C) rất khéo, lại được con cấp tiền hàng tháng, nhu cầu không cao, nên lão sống dư dật. Nhiều cô gái nạ dòng, trẻ tìm đến tán tỉnh, nhưng đều bị lão lắc, mặc dù lão thừa sức để đi "hai ba bước nữa". Ăn uống của lão rất đơn giản, sáng cơm nguội muối vừng hoặc một bánh mỳ không người lái chẳng hạn, trưa thì thực phẩm VAC đủ tự cung tự cấp. Sáng nào lão cũng đi bộ, lão đi nhanh, nói chuyện rất vui nên được nhiều người làm quen. Một hôm mỗ tũ mũ hỏi lão về cách giữ gìn sức khỏe, lão trả lời ngắn gọn, có vẻ khẳng định: Người cao tuổi muốn khỏe mạnh phải biết "cưa sừng làm nghé" . Câu nói của lão không có gì xa lạ, chỉ là câu tục ngữ dân gian, nhưng mỗ “giật mình” bái phục và nhớ đời. Nhân dịp ngày người cao tuổi1-10, mỗ lấy câu tục ngữ làm tiêu đề bài viết này.
Câu nói của lão "cưa sừng làm nghé" rất đúng với Tuyên ngôn Victorria về sức khỏe người cao tuổi của Tổ chức y tế thế giới (mỗ đã đọc). Tuyên ngôn có ba cái mốc giữ gìn sức khỏe để trường thọ: Ăn uống cân bằng, vận động có o-xy và tâm lý ổn định. Tuyên ngôn cũng nhấn mạnh: "xin đừng để chết vì thiếu hiểu biết".
Về ăn uống,người cao tuổi cần lưu ý, no 70% là chỉ số hoàng kim, ăn no quá rất
khó tiêu dễ sinh bệnh. Ăn nhiều rau quả, uống nhiều nước. ăn đúng giờ giấc, tránh no dồn đói góp, không ăn khoái khẩu, ít rượu bia và chất kích thích.
Về vận động thân thể, có nhiều bài tập thể dục cho người cao tuổi, nhưng qua nghiên cứu và thăm dò các cụ thì đi bộ là hình thức thể dục đơn giản, dễ thực hiện, vì đi bộ không phụ thuộc vào phương tiện, thời tiết, thời gian, năng khiếu, ai cũng thực hiện được, không cần đối tác và không bị cuốn hút do ngẫu hứng.
Về tinh thần, người cao tuổi cần được sống thoải mái, cười vui là quan trọng, “tiếng cười bằng mười thang thuốc”, cười công năng (cười to) tốt hơn là cười mỉm, cười thầm trong “bụng”. Người cao tuổi nên tránh mọi sự tức giận, khi giận ai nên tránh xa, hoặc tìm cách thăng hoa (chơi đàn, hát, ngâm thơ…), không cố chấp và sẵn lòng vị tha, nên có
bạn tri kỷ để giải tỏa (không phải là bồ bịch)
Nhiều vị mới nghỉ hưu chưa bỏ được thói quen một thời trẻ trung, chức, quyền, tiền cám dỗ, coi thường việc giữ gìn sức khỏe, vưỡn ăn chơi, ngại vận động thể dục, thích của ngon vật lạ, cao lương mỹ vị, muốn tận hưởng, để " cưa sừng làm dê", ...đi tiệm, đi nhà nghỉ, ăn nhậu, hát caraoke, tìm bông hoa nhỏ của lạ . Sống như thế tuyên ngôn người cao tuổi gọi là "sự lãng phí sức khỏe" và dễ thành giai thoại để đời.
Nhân ngày 1/10 ngày Quốc tế người cao tuổi, tác giả (mỗ tôi) viết mấy dòng giao lưu góp vui với đời . Chúc “các cụ” vui khỏe, hạnh phúc, không chỉ "cưa sừng làm nghé" và phấn đấu để " bẻ gẫy sừng trâu"!