Chủ Nhật, 6 tháng 4, 2025

                                         Chuyện vui ngày nói dối.


       Ngày 1-4 hàng năm là ngày “nói dối” (còn gọi là ngày cá tháng tư, không hiểu tai sao gọi thế). Mỗ tra từ điển Tiếng Việt “Nói dối” là cố ý nói sai sự thật”, nhưng khái niệm này không sát với “nói dối” ngày 1-4. Trong đời sống, nói dối có khi cũng cần thiết khi cho kết quả tốt đẹp, ngược lại, nói dối  để lừa gạt, để lường, để cướp của, để hãm hiếp, để giết người, để xỏ xiên nhau, …thì vô cùng tệ hại. Nói dối ngày mồng một tháng tư có ý nghĩa riêng của nó, viết ra thì dài dòng lắm, chỉ xin nói nôm na, nói dối là để đùa cho vui, vui trong mối quan hệ người với người, nói dối ngày 1-4 không chỉ rất lành mạnh còn mang ý nghĩa nhân văn. Mỗ ít quan tâm đến ngày nói dối 1-4 nhưng mỗ đã một lần bị nói dối, mỗ nhớ đời, mỗi lần nghĩ đến lại thấy vui vui. Mỗ xin kể lại toàn bộ câu chuyện “nói dối” liên quan đến mỗ để bạn đọc xem có tức cười không. Câu chuyên như thế vầy: Hồi chưa nghỉ hưu, trong cơ quan, một ông bạn thân, tuổi đã quá “băm” sang “tứ” rồi mà vẫn “phòng không lạnh ngắt”. Bạn bè thân thiết đặt cho lão cái tên là Evo (Ế vợ). Lão có tính hơi khác  người, tóc để dài che gáy, chờm cả cổ, râu ria cũng tương đối, lão khoái lấy vợ lắm, nhưng yêu cầu cao, vợ phải xinh đẹp, trẻ, có trình độ ít nhất phải là đại học. Không phải nhà thơ nhưng lão hay tán thơ, nhưng,  tán gái thì lão hơi bị “quém”. Gái thiên hạ thì không hề chi, nhưng gái trong cơ quan, hễ cứ trông thấy lão là tránh xa, cho là lão hâm nghìn độ.
          Hôm ấy đột nhiên mỗ nhận được thiếp mời cưới của lão Evo, trong thiệp có chữ lồng rất hoành tráng, và ghi đầy đủ ngày giờ và địa chỉ khách sạn…Ôi thật quá bất ngờ, mỗ không thấy hơi ho gì gọi là yêu đương, không biết đã nạp tài, nạp thái gì chưa, đùng một cái lão vu quy. Mỗ đoán chắc là cần phái đánh mau thắng mau, lão và gia đình sợ hỏng việc trọng đại. Vả lại lão cũng rất vụng về nên mới thế.  Nhận được thiệp của lão mỗ mừng lắm, thế là lão ta bỏ được cái tên Evo.  Mỗ đã chuẩn bị đày đủ đồ mừng, và dự tính phải đến sớm hơn xem có gì góp ý và có việc gì làm cho vui. Mỗ điện cho mấy ông bạn thân thiết hẹn đến cùng giờ. Đầu máy bên kia, một tiếng cười hô hố rất to: Ông có biết hôm nay là ngày gì không, biết tính thật thà của ông, thế nào cũng mắc lừa, bọn này bịa ra giấy mời đấy. Hôm nay là ngày 1-4 ngày nói dối, lừa ông một tí cho thêm phần zui zẻ, chứ lão Evo “nghìn độ”mà nhanh thế thì đường phố hết tắc! Mỗ cũng he he cười gượng , mình cũng bị mắc lừa. Nhưng quá may, mỗ mà mặc complê, cà rà vạt, đi dày tây, một mình đến thẳng ngay hôn trường thì không biết điều gì sẽ xảy ra, chắc chắn sẽ bị tưng hửng, rồi thành giai thoại vui để đời.  
        Cũng từ đó mỗ rất chú ý đến ngày 1- 4, và cũng vì thế mà đêm nay mỗ viết câu chuyện này để zui một mình.

Thứ Tư, 2 tháng 4, 2025

 

TIÊT THANH MINH

         Thanh minh, theo dương lịch vào ngày 4 tháng 4 hàng năm,  ngày thanh minh (âm lịch) trùng với ngày 4/4 dương lịch. Năm nay ngày 4/4 (Thanh Minh) trùng với ngày 7/3năm Ất Tỵ. Thanh minh, không phải chỉ có một ngày mà theo thời tiết (tiết  thanh minh cỏ mọc  xanh non tươi tốt), ngày thanh minh chỉ là tục lệ dân đi tảo mộ và đi dạo  trên cỏ xanh tươi mùa xuân.Trong truyên Kiều Nguyễn Du có câu:

: “Thanh minh trong tiết tháng ba, lệ là tảo mộ hội là đạp thanh, gần xa nô nức yến anh, chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân”. Đi du lịch,  các đôi trai tài gái sắc  gặp nhau như Thúy Kiều và Kim Trọng gặp nhau  “mặt mơ tưởng mặt” duyên thầm thanh minh.

Theo truyền thuyết của Tầu, Ngọc hoàng có một cô con gái tên là nàng Bân. Nàng Bân rất xinh đẹp, chăm chỉ, hay lam hay làm, luôn  chân luôn tay. Tính tình nữ nhi cẩn thận nên làm gì cũng chậm. Nàng cưới chồng dịp  trời xe lạnh, nàng khâu bộ áo cưới cho chồng sắp cưới, vì do quá chậm nên mãi đến tháng ba trời hết lạnh mới khâu xong bộ quần áo cưới, nàng Bân rất buồn. Ngọc hoàng biết ý thương nàng, chiều nàng nên khiến cho trời rét để chàng vận bộ quần áo cưới nàng Bân khâu.  Bởi thế nên gọi retsthan minh là rét nàng Bân. Thời nay, kinh tế thị trường, khá hơn, có vô số nàng “Bân” xinh đẹp nhưng lại rất lười do thị trường, mua bán dễ dàng, trong các siêu thị, quầy hàng trang sức rất “hoành tá tràng”,  không nữ nhi nàng “Bân” nào phải ngồi khâu cả, chỉ vèo một tí ra siêu thị là mua ngay được một bộ comple theo ý nàng “Bân” thời nay; kiêu như bành trôi bánh chay tết Hàn thực.

 

Thứ Ba, 1 tháng 4, 2025

 

TẾT HÀN THỰC – 3/3

Hôm nay mồng 3 tháng 3 âm lịch. Mỗ ngồi nhớ lại ngày này những năm xưa. Dân ta gọi  3/3  là tết bánh trôi bánh chay, nơi thì gọi là tết hàn thực (ăn  lạnh).  Nơi  gọi là tết Tam  trùng, (vì tháng và ngày đều trùng lặp là số 3). Gọi là tết Thanh  Minh là không chính xác ( bởi do chữ tiết và chữ Tết gần nhau) ,họ hiễu lầm tưởng là một.  Dân ta có phong tục làm bánh chay và bánh trôi vào ngày  này, vui là chinh. Bánh trôi đều bằng bột gạo nếp pha chút bột gạo tẻ,  bánh chay    nhân bằng cục mật nhỏ,  để trên đĩa; bánh trôi không trộn mật nhưng thả nổi trên bát  mật có pha  thêm vài thứ. Ngày 3/3 hầu như gia đình nào cũng làm bánh trôi bánh chay, cô dâu mới về khéo tay trổ tài làm bánh trôi bánh chay, cả nhà nịnh khen ngon, rất vui!. Thời kỳ “dương thịnh” bánh trôi bánh  chay bị mất hút hàng lươn, lớp trẻ hầu như không biết, người cao tuổi không còn nhớ, chỉ có  lớp người “hoài cổ” như mỗ   thì vưỡn nhớ như in.

Dần dần xã hội trở lại thời kỳ “âm thịnh” xưa, bánh trôi bánh chay quay  trở lại và thịnh hành. Nhưng vì là thời kỳ cơ chế thi trường nên phần  lớn là mua ngoài chợ, ít gia đình tự làm.