NGÀY 10/3 ÂM  LỊCH

             Dói với mỗ, ngày 10/3 âm lịch (hàng năm) có hai ý nghĩa lớn. Đó là ngày giỗ tổ họ Nguyễn văn…Mỗ mang huyết thống của dòng máu họ Nguyễn, buộc hàng năm mỗ phải về vinh quy bái tổ. Ngày giỗ tổ Hùng Vương là quốc giỗ, Mỗ phải tôn trọng,  ghi sâu trong tâm linh.

          Về giỗ tổ họ Nguyễn, nơi thờ tổ cũng là nơi chôn rau cắt rốn, câu thơ“ Nghìn năm mảnh đất quê hương, là hòn đất đã trộn xương máu mình” (Xuân Diệu) luôn luôn tâm niệm. Về quê cha đất tổ gặp dân làng, được gặp bạn bè cùng tuổi nay đã lên lão, nhớ lại kỷ niệm môt thời ấu thơ, trai trẻ. . Những cây đa, giếng làng, đình làng, ngõ xóm, gồ tre, ao cá, vườn chè, cây mít lại hiện lên trong trí nhớ.

 Mặc dù không đi hội đền Hùng, nhưng hình ảnh đên Hùng luôn xuất hiện trong tâm trí mỗ. Cách đây lâu lăm, khoảng 30 năm, mỗ cũng đã đến thăm, nhưng lúc đó đền Hùng còn hoang sơ lắm, không nhiều người đến thăm. Mỗ vẫn ước có một ngày đến thăm viếng. Nhân ngày trùng giỗ tỏ 10/3, thụ lộc cũng có bánh chưng, đồng thời trước cưa nhà thờ có mây cây cau và dây trầu leo quanh thân, trong tâm linh Mỗ nhớ lai những truyện truyền kỳ thời vua Hùng.   

Truyện truyền kỳ “Bánh Chưng Bánh Dày” kể rằng: “Liêu Lang con trai vua Hùng được truyền ngôi nhờ tự tay làm ra bánh chưng và bánh dày thơm ngon, đậm đà hương vị đồng quê, dâng kính lên vua cha ngày tết”. Hậu duệ vua Hùng ngày nay, chúng ta, thế hệ con cháu đang giữ gìn và phát huy truyền thống văn hoá tốt đẹp, quyết không để mai một, hoặc bóp méo, nhất là vua tổ Hùng Vương được UNESCO công nhận là văn hoá phi vật thể, trong đó có “văn hoá ẩm thực bánh chưng”. Vốn đã có từ bốn ngàn năm , bánh chưng sống mãi với dân tộc, và trở thành thương hiệu ẩm thực thế gian.

Truyền thuyết “Trầu cau “ kể rằng: Tân và Lang là hai anh em sinh đôi giống nhau như lột, Tân là Anh,   Lang là em. Hai anh em đến hoc ở nhà một thày đồ. Nhà thày có môt cô con gái rât xinh. Cô đem lòng yêu một trong hai ánh em, nhưng chỉ đươc môt,  cà hai lại giống nhau, khó nhận. Tân biết nhưng khó xử, nên bỏ ra đi, có lẽ nhường cho em. Đến bờ sông ngồi chờ để qua sông. Nhưng ngồi quá lâu không qua sông đươc, Tân biến thanh một cây cau. Lang đi tìm Tân, đến bờ sông chờ, đứng dựa vào gốc cau và biến thành dây trầu leo lện ngọn cau. Cô con gái thày đồ chờ không thấy Tân và Lang vê, cô đi tìm. Đến bờ sông đứng bên gốc cây cau và dây trầu chờ đò qua sông, chờ quá lầu, nàng biến thành hòn đá vôi ngay gôc cây cau và dây trầu. Thời gian , cây cau có quả, lá trầu, cùng vôi quyện với nhau,, dân quanh vùng ăn lá trâu quả cau và vôi thấy ngon, đâm miệng. Vua Hùng đi vãn cảnh được dân mời ăn tháy rất ngon, và nghe dân kể. Từ vua Hùng đến dân, ăn hợp khẩu vị. Đó truyện truyền ký "Trầu Cau ' thời vua Hùng truyền lại.  Người VN đời đời ghi nhớ !
                    Hai truyền tích Mỗ không thể quên !